Şahsiyetsizin şahsiyeti olur mu demeyiniz !
Her seviyeden şahsiyet tezahürü var, tabiki olur !
Siyahtan beyaza kadar ton ton, yerden göğe kadar basamak basamak kişilik sahibi var...
Akıl sahipleri, mütefekkirler, ilâhi kitapları tebliğ eden elçiler, hemen hepsi düzgün, erdem sahibi, insanlığa lâyık şahsiyetleri modellemek ve oluşturmak içün bir ömür çabalamış, üstün bir gayret ile mücadele etmişlerdir.
Ve onlar, insana ve insanlığa yaraşmayan seviyesizlikleri, derekeleri, insan derecesine terakki ettirmek içün canhıraş bir mücadele vermişlerdir...
Bu liyakatın yolu gerçekte (övülmüş ve güzel) ahlâktan geçer, liyakat ise; eğitimi, beceriyi, adaleti, hakka uygun davranmayı, hukuka riayeti, ilim ve irfânı içinde barıdırır...
Menfaate dayalı ilişkiler aslında avcı ve av ilişkisine, ava kurban sunarak onu kullanmak tarzında bir ilişkiye benzetilebilir...
Şahsiyetsiz şahsiyetlerin çoğunluk olduğu toplumlarda liyakat yerini kazan-kazan ilişkisine terk eder...
Yağ çeken de çekilen de, el ovuşturan da karşısında el ovuşturulan da, taklacı da taklacıdan hoşlanan da bu durumdan memnundur ve sebeplenirler...
Kudretli Selçuklu veziri Nizamü’l-mülk "Siyasetname" adlı eserinde derki:
"Liyakatli ve tecrübeli bir köle, bin evlattan evladır."
Ziyâ paşa der:
"Âyinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz
Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde"
"Seyretti havâ üzre denir taht-ı SüleymanOl saltanatın yeller eser şimdi yerinde"
"Dehrin ne safâ var acaba sîm ü zerindeİnsan bırakır hepsini hîn-i seferinde"
"Yıldız arayıp gökte nice turfa müneccimGaflet ile görmez kuyuyu reh-güzârinde""Onlar ki verir lâf ile dünyaya nizâmâtBin türlü teseyyüp bulunur hânelerinde"
"Erbâb-ı kemâli çekemez nâkıs olanlarRencide olur dîde-i huffâş ziyadan"
"İkbâl için ahbâbı siâyet yeni çıktıBilmez idik evvel bu dirâyet yeni çıktı"
"Hak söyleyen evvel dahi menfur idi gerçiHâinlere amma ki riâyet yeni çıktı"
Ahlâkın lâkırdısı, ben iyilerdenim demek, kulağa hoş gelir de, yaşantında göster de görelim derler adama...
İnsanın menfaat-ı şahsiyyesi içün yaptıkları, ahvâl-i şahsiyyesinin göstergesidir...
Vesselâm...