Zaman zaman farklı meclislerde mevzû gelir; kişi yahut diğer biri hakkında tahsil mes'elesine, rastlamışsınızdır...
-Efendim tahsiliniz ?
Yahut;
-Tahsili ne ?
★★★
Tahsîl; husül, toplamak, elde etmek, ilim öğrenmek için okumak, öğrenim görmek, ele geçirmek, kazanmak, hâsıl etmek, meydana gelmek mânâlarına gelir.
★★★
Cevaplar hâle, mevzûnun gidişâtına göre mütenevvî olsada üç aşağı beş yukarı bellidir,
"İlkokul", "orta/lise", "üniversite", "lisansüstü" yahut herhangi birinden terk...çünkü soru muhatabında ilk olarak eğitim/öğrenimi akla getirir.
★★★
Desemki, ya Hû onu sormuyorum, "tahsiliniz ne", ne tahsil ettiniz şu âna dek...hangi garaz ile tahsil ettiniz, bu tahsilâttan maksadınız neydi !
Meselâ Ş.Yahyâ efendinin
"Garaz bir neşve tahsîl eylemektir bezm-i âlemde" dediği gibi maksadınız bir neş'e tahsil eylemek miydi...eğer neş'e idiyse, bu neş'e sizin içün bir keyif mi, haz mı, egonun tatmini miydi; yoksa vecd yahut huşû muydu ?
Yoksa maksat mühim mevkilere çıkmak muktedir adamlardan olmak mıydı...
Ya da ilmin künhüne ve irfânın rûhuna vâkıf olma meşguliyeti ve tahsîlâtı ile mi geçti ömr-ü azîziniz.
Muallim Nâci:
"Maksadın tahsîl-i itmi’nân ise
Zikr-i Hak’tan olmasın kalbin tehî" derken itmi'nân için ârifâne bir ölçü ifâde ediyor, yine Kâtip Çelebi:
"Amma mutlaka Allâh u Teâlâ’nın rızâsını tahsil etmeli" derken tahsili Hakkın rızâsına raptediyor.
Leskofçalı Gālib ademin âdem olma yolundaki tahsilinin, kemâl bulmak içün şartını şikâyetten arınmaya bağlayarak;
"Eyle tahsîl-i kemâl etme felekten şekvâ
Müddet-i ömrü gibi âkıle devrân olmaz" derken; felekten şikâyet edenlerin kemâlâtı tahsil edemeyeceğini, akıllı olan kişi için bahşedilmiş ömür gibi bir devrânın lûtuf olduğunun farkındalığı içinde olmayı işâret ediyor.
★★★
Evet, "tahsilimiz ne?", mazîye göz atarak bugüne gelince, ne(ler) tahsil etmişiz, nelerin tahsildârı olmuşuz ?
- Diploma(lar) mı ?
-Ev(ler), araba(lar), altın-gümüş, banknot(lar), eşya...mı ?
-Tahsîlât ve tahsîlden ne anlamışız...
-Âlim yahut mütefennin olmaklık, diplomalar içün tahsîl, ilm u irfânımıza ne kattı, yahut kattı mı ?
-Meyvesi ne ?
Tahsilimizin mahsülleri işte şu anda masada, önümüzde...
Tahsîlimiz içün garaz, maksat, niyetimizi sorgulama zamanı hâlâ gelmedi mi diyeceğim amma, insanoğlunun tûl-i emel (ömrünü fersah fersah aşan arzular, hırslar, emel) sahibi bir nefsinin olduğunu da biliyorum !
Dişe dokunur olanlar yanında gönle dokunur tahsilât ve tahsil ne âlemde !
Mahsûlü kemâl ve rıza olan, vicdanı ve gönlü mutmain kılan tahsîl sahibi tahsildârlardan olabilenlere - Onlar "O"ndan, "O" onlardan hoşnut, hitâbına mazhar olanlara - ne mutlu...